Różne materiały na poszycie dachu, gwarantujące stabilną powierzchnię dachową
Solidny dach zaczyna się u samych podstaw: od poszycia dachu na którym można swobodnie przybijać oraz montowaćgonty. Rodzaj, klasa, grubość oraz metoda montażu materiałów wykorzystywanych na poszycia dachowe – wszystko to powinno spełniać wymogi odpowiednich, obowiązujących lokalnie przepisów prawa oraz kodeksów postępowania.
Poszycie dachu powinno stanowić stabilną, gładką i twardą powierzchnię, na której można łatwo, i co ważniejsze, bezpiecznie, zamontować gonty. Poszycie dachu powinno być wystarczająco mocne, aby:
- Utrzymać materiał pokrycia dachu oraz robotników.
- Bezpiecznie wytrzymywać obciążenia udarowe, jak na przykład stos gontów.
- Wytrzymywać obciążenia stałe, np. dużą ilość śniegu.
- Zachować odporność na oddziaływanie wiatru.
- Zamocować gwoździe.
Wszystkie te warunki powinny być zachowywane w całym okresie użytkowania gontów, bez względu na zastosowanie.
Przyjrzyjmy się zatem 3 sugerowanym przez nas rodzajom poszyć dachowych.
1. Deska obiciowa lub sklejka
Deski obiciowe wykonuje się z cienkich warstw drewna, sklejonych razem, gdzie każde włókno układa się pod właściwym kątem do sąsiednich warstw, co zapewnia większą wytrzymałość oraz stabilność wymiarową. Liczba warstw jest zazwyczaj nieparzysta, dzięki temu włókna warstw zewnętrznych układają się razem.
Elementy na które należy zwrócić uwagę podczas montażu:
- Zamontować deski układając je naprzemiennie w kierunku poziomym, równolegle do krawędzi kalenicy. Styki pionowe należy wesprzeć na całej ich długości oraz starannie przytwierdzić gwoździami.
- Należy zadbać o odpowiednią podporę, maksymalnie 600 mm pomiędzy dwiema krokwiami.
- Panele sklejkowe należy zamocować przy zachowaniu 3 mm prześwitu pomiędzy nimi (chyba że producent zaleca inaczej).
2. Płyty OSB
Krzyżujące się warstwy cienkich, prostokątnych listew lub pasm drewnianych, sprasowanych
i zespojonych razem spoiwem przystosowanym do zastosowań na zewnątrz, formujące szerokie maty. Warstwy układają się w taki sam sposób jak w sklejce; warstw może być od trzech do pięciu. Warstwy zewnętrzne układają się wzdłużnie, co zapewnia wzmocnienie wytrzymałości oraz sztywności
w odniesieniu do niwelacji, tj. długim bokiem w poprzek krokwi lub kratownic.
Płyty OSB stosuje się w zastosowaniach konstrukcyjnych oraz do zastosowań nienośnych. W Europie dostępne są dwie podstawowe klasy, które nadają się do konstrukcji dachowych krytych gontem.
- OSB/3: płyty nośne, warunki wilgotne.
- OSB/4: płyty o podwyższonej zdolności przenoszenia obciążeń, warunki suche lub wilgotne.
W przypadku dachów krytych gontem, można wykorzystywać wyłącznie płyty OSB/3 lub OSB/4. Płyty OSB należy zamocowywać przy zachowaniu 3 mm przestrzeni między nimi. Nie jest to konieczne
w przypadku systemów na pióro-wpust. Należy jednak pamiętać, iż płyty mogą wchłaniać pewne ilości wilgoci, co może następnie skutkować wypaczeniami, wybrzuszeniami lub wygięciami.
3. Deski drewniane
Zamiast desek obiciowych można użyć solidnych desek drewnianych. Jednakże, aby zminimalizować powstawanie odkształceń, należy zadbać o to, aby deski nie były szersze niż 150 mm, o grubości,
w przybliżeniu, 24 mm.
Należy pamiętać o naprzemiennym rozmieszczaniu styków desek. Kiedy pewna ilość przylegających desek złączy się na tej samej podporze/krokwi, może wtedy wystąpić zjawisko pękania gontów wskutek „pracowania” odkształconego poszycia. Wszystkie płyty drewniane powinny osiągnąć właściwą sobie wilgotność względną. Nie należy używać niewysuszonego, niedawno obrobionego drewna lub drewna szalunkowego.
Należy zastosować odpowiednią ilość elementów łączących, aby zapobiec wypaczaniu. Każdą deskę należy przybić co najmniej dwoma gwoździami do każdej krokwi.
Grubość pokrycia dachowego w odniesieniu do przęseł
Podczas stawiania drewnianej konstrukcji dachowej, grubość deski kalenicowej będzie zależała od tymczasowych i docelowych obciążeń oraz od kształtu dachu. Waha się ona od 600 mm aż do 1500 mm. W zależności od grubości (stopnia) deski kalenicowej, używa się różnych materiałów oraz warstw przygotowawczych o różnych grubościach. Prosimy o sprawdzenie miejscowych kodeksów budowlanych lub obliczeń statycznych. Poniższa tabela ma tylko charakter poglądowy.
|
Grubość deski kalenicowej (mm) |
Min. grubość sklejki (mm) | Min. grubość OSB-3 (mm) | Min. grubość deski (mm) |
| 600 | 12 | 12 | 20 |
| 900 | 18 | 18 | 23 |
| 1200 | 21 | 21 | 30 |
| 1500 | 27 | 27 | 37 |
Wskazówki w jaki sposób ograniczyć problemy związane z poszyciem dachowym
- Należy odpowiednio często wietrzyć strych. Ten zabieg ogranicza ilość wilgoci pochłanianej przez płyty poszycia, co zarazem przekłada się na mniejszą ilość wybrzuszeń lub przypadków kurczenia się drewna. Pracujące drewno niejednokrotnie wywołuje wypaczenia gontów.
- Przed zamontowaniem należy umożliwić deskom obiciowym (sklejka, płyta OSB) dostosowanie się do poziomu wilgotności w danym miejscu. Można w ten sposób zapobiec pęcznieniu zamocowanych paneli oraz uniknąć problemu wypaczonych gontów.
- Podczas zamocowywania paneli do więźby dachowej należy je rozmieść w odległości 3 mm
z każdej strony. - Bezzwłocznie po zamocowaniu należy panele dachowe okryć podkładem, aby nie dopuścić do zawilgocenia drewna.
Niedopuszczalne materiały poszyciowe
- Płyty włóknocementowe
- Deski gipsowe
- Lekki beton
- Płyty izolacyjne
Powyższe materiały nie są dopuszczalne jako poszycie dachu, na którym montowane będą gonty IKO. Wspomniane materiały raczej nie zapewniają odpowiedniej powierzchni dla gwoździ, tak aby te ostatnie mogły utrzymać gonty bitumiczne na miejscu. Bezpośredni montaż gontów może prowadzić do zbyt mocno lub za słabo wbitych gwoździ. Zbyt mocno wbite gwoździe mogą uszkadzać gonty, zwiększając ryzyko zerwania dachu przez wiatr lub powstania przecieków z powodu zacinającego deszczu bądź nawisów lodowych.
Główki zbyt słabo wbitych gwoździ lub główki odstających gwoździ mogą zakłócać proces spajania gontów, ograniczając wytrzymałość na silne działanie wiatru oraz prowadząc do uszkodzeń klepek gontowych, co z kolei skutkuje przeciekami.
Przed montażem gontów IKO należy zadbać o pokrycie dachu odpowiednim materiałem poszyciowym, przy zachowaniu żądanych właściwości wentylacji.
